Aan de formele kant van de procespraktijk wordt (te) vaak weinig aandacht besteed. Bevoegde rechters en rechtsmiddelen worden als vaststaande feiten gezien. Zeker bij juridische dienstverleners die niet of weinig procederen.
Niets is minder waar, soms zijn er meerdere invalshoeken en mogelijkheden. Als de zaak niet minnelijk opgelost kan worden, moet niet alleen naar de materiële kant (de inhoud) van het geschil gekeken worden, maar ook naar de formele kant: zijn er verschillende mogelijkheden, wat is de beste tactiek en wat levert de meeste kans op succes op?
Een goed voorbeeld daarvan is een recente uitspraak van de Hoge Raad, ons hoogste nationale rechtscollege, over de vraag of in een zaak verzet of hoger beroep tegen een vonnis open stond.
Kort gezegd, is het verschil als volgt:
- als een partij het niet eens is met een vonnis op tegenspraak, staat - behoudens uitzonderingen - hoger beroep open;
- als een gedaagde niet verschijnt (verstek laat gaan), volgt een verstekvonnis. Tegen dat verstekvonnis staat alleen het rechtsmiddel van verzet open.
Hoger beroep en verzet zijn verschillende procedures. Hoger beroep dient bij een andere (hogere) rechter en verzet bij dezelfde rechter. Het hoger beroep is een nieuwe procedure in tweede instantie, terwijl de verzetdagvaarding heeft te gelden als een conclusie van antwoord. Als het ware wordt de eerste instantie voortgezet.
Als er meerdere gedaagden zijn, bepaalt de wet dat indien tenminste één gedaagde wel èn de anderen niet verschijnen, tegen de niet verschenen gedaagden verstek verleend wordt, doorgeprocedeerd wordt tegen de wel verschenen gedaagde en het vonnis wordt beschouwd als een vonnis op tegenspraak; ook voor degenen die niet zijn verschenen. Duidelijk toch?
Maar is dat ook zo duidelijk als de wel verschenen gedaagde een regeling treft (en de zaak tegen die gedaagde wordt doorgehaald) en vervolgens vonnis wordt gewezen tegen de niet verschenen gedaagden? Naar de letter van de hiervoor weergegeven regeling zou het een vonnis op tegenspraak zijn, waartegen alleen hoger beroep mogelijk is.
Daar kan echter verschillend over worden gedacht. Daarin moeten dan ook (processuele) keuzes gemaakt worden, die aan de andere zijde ook (verweer)mogelijkheden creëren. Dat dit geen theoretische beschouwing is, blijkt uit een recente uitspraak waarin partijen over deze vraag debatteerden.
In die procedure waren drie partijen gedagvaard, waarvan twee partijen in eerste aanleg niet waren verschenen. De wel verschenen partij trof een schikking, waarna eiser de zaak tegen die gedaagde doorhaalde. Maar daarmee was de zaak niet af. De eiser procedeerde door tegen de niet verschenen gedaagden, waarna de Rechtbank die gedaagden bij verstek veroordeelde, waartegen zij verzet instelden. In die verzetprocedure wees de Rechtbank de vorderingen van eiser alsnog af, waarop die in hoger beroep ging.
In dat hoger beroep stelde eiser zich op het standpunt dat de Rechtbank ten onrechte heeft geoordeeld dat de oorspronkelijke gedaagden in hun verzet konden worden ontvangen. Immers, één van de gedaagden was verschenen en volgens de hierboven weergegeven regeling betrof het dus een vonnis op tegenspraak tegen de niet verschenen gedaagden. In dat geval staat hoger beroep (en geen verzet) open, aldus eiser.
Volgens de in eerste instantie niet verschenen gedaagden, lag het toch anders. Volgens hen is de regeling niet van toepassing als met de wel verschenen gedaagde een schikking wordt bereikt, waarna de procedure ten aanzien van die partij wordt doorgehaald. In dat geval is geen (eind)vonnis gewezen tussen alle partijen en is het vonnis ten aanzien van de niet verschenen gedaagden een verstekvonnis. In dat geval dient verzet (en geen hoger beroep) ingesteld te worden.
En zo is de regeling toch niet zo duidelijk als die in eerste instantie lijkt. Het Gerechtshof waar het hoger beroep diende, was er klaarblijkelijk ook niet zeker van en heeft de Hoge Raad verzocht duidelijkheid te scheppen.
En die kwam: ondanks dat één van de gedaagden wel verschenen is, is het een verstekvonnis. Redengevend daarvoor is dat de regeling beoogt tegenstrijdige vonnissen te voorkomen, waardoor voor “alle partijen” - dus zowel de verschenen gedaagde(n) als de niet verschenen gedaagde(n) tegen wie verstek is verleend - slechts het rechtsmiddel van hoger beroep openstaat. Daarmee wordt voorkomen dat tegen hetzelfde vonnis zowel een procedure in hoger beroep (door de verschenen gedaagden), als een verzetprocedure (door de niet verschenen gedaagden) kan worden gevoerd, met het gevaar van tegenstrijdige beslissingen. Dat gevaar doet zich in dit geval niet voor: de verschenen gedaagde neemt niet langer aan de procedure deel en alleen de procedure tegen de niet verschenen gedaagden wordt voortgezet, zodat het vonnis uitsluitend wordt gewezen tussen de eisers en de niet verschenen gedaagden. Het risico van tegenstrijdige uitspraken doordat zowel het rechtsmiddel van hoger beroep als dat van verzet wordt aangewend, is dan niet aanwezig.
Daarmee wordt nog maar eens bevestigd dat procederen een vak apart is. Bij procederen komt het aan op tactisch en strategisch denken, het onderkennen en inschatten van kansen en (processuele) mogelijkheden. Alleen vanuit ervaring is het mogelijk goed te adviseren over de juridische positie en mogelijkheden.
In Nederland mogen alleen advocaten optreden bij kwesties die beoordeeld worden door de Rechtbanken, Gerechtshoven en de Hoge Raad. Weliswaar is de inschakeling van een advocaat bij de kantonrechter (die beslist over relatief lagere vorderingen, huur- en arbeidszaken) niet noodzakelijk, maar de vraag dient zich voor of juridisch dienstverleners-niet advocaten de processuele mogelijkheden overzien en juist inschatten, zoals ik in een eerder column in Duin- en Bollenstreek into Business heb uitgelegd. En daarmee wordt goedkoop vaak duurkoop.
Regelmatig hebben wij te maken met beslag en gevolgen daarvan als de procedure wordt voortgezet in appel. Aan de hand van een recent praktijkvoorbeeld ga ik in op het beslag en de...
Op 1 januari 2021 is de wet vereenvoudiging beslagvrije voet in werking getreden. De beslagvrije voet is dat deel van het inkomen waar geen beslag op mag worden gelegd door...
Met de ouderdomsclausule beoogt de verkoper de aansprakelijkheid te beperken voor (verborgen) gebreken die het normaal gebruik van de woning of bedrijfsruimte belemmeren. De vraag is...
De ondertekening van overeenkomsten wordt steeds vaker digitaal gedaan. Maar is dat rechtsgeldig en waar moet je op letten?
In de bouwpraktijk komt bouwtijdoverschrijding geregeld voor. Maar hoe wordt die bepaald?
Op 25 april 2020 is de (spoed)wet 'Tijdelijke wet verlening tijdelijke huurovereenkomsten' in werking getreden. Onder deze...
In verband met de corona-uitbraak kunnen tijdelijke huurovereenkomsten die eindigen na 31 maart 2020 en voor 1 juli 2020 verlengd worden voor maximaal drie maanden, zonder dat daarmee...
De bouwsector krijgt door de coronacrisis een nieuwe klap te verwerken. Voor de derde keer in twaalf jaar tijd dreigt de Nederlandse bouwsector in een crisis te belanden.
De wereld is in de ban van het coronavirus. Het virus kan ook tot gevolg hebben dat overeenkomsten niet, niet tijdig of helemaal niet meer kunnen worden nagekomen. Hoe moet u daarmee...
In een eerdere bijdrage stonden de mededelings- en onderzoeksplicht bij de koop van vastgoed centraal en de rangorde daartussen.
Naar aanleiding van een recente zaak in onze...
Als uw facturen niet worden voldaan, komt u niet altijd een beroep toe op het eigendomsvoorbehoud. Wanneer kunt u met een beroep op het eigendomsvoorbehoud de geleverde zaken...
Het retentierecht is de bevoegdheid die een aannemer heeft om het door hem uitgevoerde werk of de onder hem aanwezige zaak niet af te geven, maar de afgifte daarvan 'op te schorten'....
Bij gebiedsontwikkeling wil de ontwikkelaar voorkomen dat belanghebbenden zich verzetten tegen de voorgenomen plannen. De ontwikkelaar pleegt daartoe afspraken met de belanghebbenden...
In geval van faillissement biedt contractuele medehuur zowel mogelijkheden als valkuilen. Als de huurder/rechtspersoon failliet gaat en de curator de huur opzegt, betekent dat volgens...
Na lang zoeken is het droomhuis gevonden, de onderhandelingen zijn succesvol afgerond en de champagne is ontkurkt. Abrupt slaat de stemming om. Bij de verbouwing blijken er gebreken...
Als partijen van mening verschillen over de uitleg van een overeenkomst, wordt de overeenkomst in beginsel uitgelegd op basis van de partijbedoelingen, de zogenaamde Haviltex-maatstaf....
Veel contracten bevatten boetebedingen voor het geval een partij de overeenkomst niet (volledig) nakomt. Daarmee wordt discussie over de schade voorkomen; de boete vormt de...
In een aannemingsovereenkomst wordt veelal opgenomen binnen welke termijn of op welke dag het werk moet zijn voltooid. Als het werk niet tijdig wordt opgeleverd, kan je recht hebben op...
Als de rechter een vordering tot beëindiging van een huurovereenkomst toewijst, kan hij een bedrag vaststellen dat de verhuurder aan de huurder moet betalen ter tegemoetkoming in...
Derden kunnen in het algemeen geen rechten ontlenen aan een contract waarbij zij geen partij zijn. Maar het is een misvatting dat contractspartijen geen rekening hoeven te houden met...
Beëindiging van een huurovereenkomst wordt in beginsel door de rechter niet uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Wat betekent 'uitvoerbaar bij voorraad' en zijn er mogelijkheden om...
In onze praktijk hebben wij dagelijks te maken met de verhuur van bedrijfsruimte. Op veler verzoek zet ik de mogelijkheden tot opzegging en de gevolgen daarvan op een rijtje.
In een eerdere column bepleitte ik de meerwaarde van een advocaat ten opzichte van juridische adviesbureaus en rechtsbijstandverzekeraars, of het procederen in persoon. Mijn conclusie...
De praktijk leert dat aannemers en opdrachtgevers zich niet altijd bewust zijn van de voorwaarden waaronder de aannemer daadwerkelijk een verhoging van de prijs kan vorderen. Wat is...
Een aannemingsovereenkomst kan tussentijds beëindigd worden. U kunt die opzeggen of ontbinden. In beide gevallen eindigt de overeenkomst, maar die keuze kan grote financiële...
Algemene voorwaarden bevatten soms een annuleringsbeding. Een dergelijk beding bepaalt dat de overeenkomst tussentijds beëindigd mag worden, maar dan wel volledige betaling...
Steeds vaker wordt onroerend goed gekocht om te verhuren; niet alleen vakantiehuisjes, maar ook bedrijfsruimte en woningen. Vaak gaat het goed. Nog vaker gaat het fout.
In...
Hoger beroep of verzet? Bij procederen komt het aan op tactisch en strategisch denken, het onderkennen en inschatten van kansen en processuele mogelijkheden.
Toepasselijkheid van algemene voorwaarden en verwijzingen naar verschillende algemene voorwaarden bij internationale overeenkomsten.
Als een rechtspersoon (bedrijfs)ruimte huurt, is de rechtspersoon ook de huurpenningen verschuldigd. In specifieke gevallen kan betaling van de huurpenningen ook van de bestuurder...
In civiele (handels)zaken is het gebruikelijk dat de rechter de partij die ongelijk heeft gekregen veroordeelt om de proceskosten van de tegenpartij te betalen. Een...
Toelichting op het verbod op no cure no pay-afspraken en welke prijsafspraken wel mogelijk en toelaatbaar zijn.
Steeds meer dienstverleners concurreren met advocaten. Wanneer kunt u volstaan met inschakeling van een incassobureau of rechtsbijstandverzekeraar en wanneer is het verstandiger een...
In de meeste gevallen zult u een overeenkomst alleen willen aangaan onder toepasselijkheid van uw algemene voorwaarden. Maar dat geldt evengoed voor de wederpartij.
Vaak zien...
De dagelijkse praktijk laat zien dat het huurrecht een ingewikkeld recht is. Zowel ten aanzien van woonruimte als bedrijfsruimte is er sprake van een groot aantal verschillende regels....
Het is niet ongebruikelijk dat een onderhuurder, na de beëindiging van de hoofdhuurovereenkomst, onderhandelt met de eigenaar/(voormalig) hoofdverhuurder over een nieuwe...
Recentelijk heeft de Hoge Raad, ons hoogste nationale rechtscollege, zich uitgelaten over de uitleg van (commerciële) contracten en de daarin steeds vaker voorkomende 'entire...
De wet biedt allerlei mogelijkheden om zekerheden te creëren of in te roepen. Voor de verschillende zekerheden gelden echter ook verschillende voorwaarden. Ook bieden de...
Als een onderaannemer tekortschiet in de nakoming van een overeenkomst met de hoofdaannemer is dit een toerekenbare tekortkoming (wanprestatie). In dat geval kan de hoofdaannemer de...
Bij de keuze voor alternatieve geschillenbeslechting dient men zich niet alleen bewust te zijn van de aan die keuze verbonden financiële consequenties, maar ook dat de...
Bezint eer ge begint
Met de steeds verdergaande internationalisering en digitalisering neemt ook het aantal internationale overeenkomsten toevlucht. Met de daarbij toegenomen wens...
Zelfstandigen zonder personeel (zzp'er) kunnen bij bedrijfsongevallen dezelfde rechtsbescherming hebben als werknemers in loondienst.
Advocatenkantoor Ester is thuis op het terrein van het bouwrecht. Niet alleen bij de grote bouwprojecten, maar ook bij de kleinere. Of het nu een groot of klein werk betreft,....
De dagelijkse praktijk laat zien dat het huurrecht een ingewikkeld recht is. Er gelden verschillende regelingen voor verschillende vormen van huur. Zo gelden er andere regels voor...
Iedereen heeft dagelijks te maken met het sluiten van contracten, zowel ondernemingen als particulieren. Of u nu een overeenkomst met een afnemer of leverancier sluit, of een brood bij de bakker koopt.
Wanneer iedereen ....
Advocatenkantoor Ester
Meerlaan 180
2181 BW HILLEGOM
T 0252 - 348 821
F 0252 - 348 803
E info@advocatenkantoorester.nl
Advocatenkantoor Ester
Meerlaan 180
2181 BW HILLEGOM
T 0252 - 348 821
F 0252 - 348 803
E info@advocatenkantoorester.nl
