Deze week speelde verschillende keren in onze praktijk het eigendomsvoorbehoud. Twee verschillende cliënten leverden installaties aan een andere ondernemer, maar de facturen bleven onbetaald. "Kunnen we de installatie niet uit het pand slopen?", zo was de vraag. Ondanks dat een eigendomsvoorbehoud is overeengekomen, betekent dat niet zondermeer dat de installatie kan worden teruggehaald. In het ene geval kon het wel, in het andere geval moest naar een andere oplossing gezocht worden. Wanneer kunt u met een beroep op het eigendomsvoorbehoud de geleverde zaken terughalen?
Uitgangspunt is dat de afnemer van rechtswege eigenaar wordt van de zaak die u levert. Daarbij doet niet ter zake of de koop- of aanneemsom is voldaan.
Als u een eigendomsvoorbehoud overeenkomt met de afnemer, betekent dit dat u eigenaar blijft van de zaak totdat de koop- of aanneemsom is voldaan. Voor de aannemers onder u is van belang dat het voorbehoud ook kan worden gemaakt voor vorderingen uit overeenkomsten, waarbij - naast levering van zaken - ook werkzaamheden worden verricht, bijvoorbeeld de aannemer die zowel bouwmaterialen levert als 'het werk' vervaardigt.
Het eigendomsvoorbehoud wordt meestens opgenomen in algemene voorwaarden. Deze voorwaarden moeten dan wel van toepassing zijn op de overeenkomst. Hoe u die van toepassing krijgt, leest u in een van mijn voorgaande bijdragen.
Dat een eigendomsvoorbehoud is overeengekomen, betekent echter niet dat u bij uitblijven van betaling zondermeer het recht heeft de geleverde zaken terug te halen! In de praktijk rijst veelal de vraag of de zaken onderdeel zijn gaan uitmaken van de onroerende zaak/het gebouw van de wederpartij, de zogenaamde natrekking. Voornoemde levering van installaties is daarvan een goed voorbeeld.
Op grond van artikel 3:4 Burgerlijk Wetboek wordt al hetgeen volgens verkeersopvatting onderdeel uitmaakt van een zaak, bestanddeel van die zaak. Maar wat is nu een onderdeel van de onroerende zaak?
De wet geeft ons daarvoor een aanknopingspunt. Er is sprake van een bestanddeel als "een zaak zodanig verbonden is met de hoofdzaak dat zij daarvan niet kan worden afgescheiden zonder dat beschadiging van betekenis wordt toegebracht aan een der zaken". Met achteraf aangebrachte installaties is dat meestal nog wel mogelijk.
Maar met die enkele vaststelling zijn we er nog niet. Uit de jurisprudentie blijkt dat een aanwijzing dat een zaak als onderdeel van een hoofdzaak heeft te gelden, ook kan zijn gelegen in de omstandigheid dat:
In het eerste geval speelt de vraag of het bestanddeel, de installatie, noodzakelijk is voor die specifieke bedrijfsvoering. In het tweede geval gaat het om de bestemming die uit de aard van de hoofdzaak zelf voortvloeit, niet om de economische of maatschappelijke bestemming die de concrete gebruiker subjectief aan de hoofdzaak heeft gegeven, aldus de Hoge Raad. In iets begrijpelijker taal: niet van belang is welke functie de installatie vervult in het concrete productieproces, maar of de onroerende zaak, zonder die installatie, nog dienst kan doen als bedrijfsruimte, kantoor, bedrijfshal etc.
Of in een bepaald geval naar verkeersopvatting sprake is van een bestanddeel moet in het licht van alle omstandigheden van het geval worden beoordeeld. Dat de installatie een tijdelijke functie heeft en dus uiteindelijk verwijderd zal worden, levert dus (ook of slechts) een indicatie van het tegendeel op.
Het overeenkomen van een eigendomsvoorbehoud betekent dus niet dat u in alle gevallen de geleverde producten kan terughalen, maar daarmee zijn de mogelijkheden niet uitgeput. De praktijk leert dat (te) weinig gebruik wordt gemaakt van andere mogelijkheden, zoals - bijvoorbeeld - het retentierecht en recht van reclame.
Het retentierecht is de bevoegdheid die een partij heeft om het uitgevoerde werk of de onder hem aanwezige zaak niet af te geven, maar de afgifte daarvan 'op te schorten'. Als die bevoegdheid goed en op het juiste moment wordt ingezet, levert het retentierecht een krachtig incassomiddel op (meer daarover leest u hier).
Bij het recht van reclame ontbindt u de overeenkomst, maar dat gaat verder dan ontbinding alleen; ook de eigendom van de geleverde zaken keert terug. Daaraan zijn wel strikte voorwaarden verbonden. Zo kunt u het recht van reclame alleen inroepen binnen zes weken nadat de vordering tot betaling van de koopprijs opeisbaar is geworden (dus na het verzenden van de factuur en niet na het verstrijken van de betalingstermijn), maar niet later dan zestig dagen nadat het product aan de afnemer is geleverd.
Regelmatig hebben wij te maken met beslag en gevolgen daarvan als de procedure wordt voortgezet in appel. Aan de hand van een recent praktijkvoorbeeld ga ik in op het beslag en de...
Op 1 januari 2021 is de wet vereenvoudiging beslagvrije voet in werking getreden. De beslagvrije voet is dat deel van het inkomen waar geen beslag op mag worden gelegd door...
Met de ouderdomsclausule beoogt de verkoper de aansprakelijkheid te beperken voor (verborgen) gebreken die het normaal gebruik van de woning of bedrijfsruimte belemmeren. De vraag is...
De ondertekening van overeenkomsten wordt steeds vaker digitaal gedaan. Maar is dat rechtsgeldig en waar moet je op letten?
In de bouwpraktijk komt bouwtijdoverschrijding geregeld voor. Maar hoe wordt die bepaald?
Op 25 april 2020 is de (spoed)wet 'Tijdelijke wet verlening tijdelijke huurovereenkomsten' in werking getreden. Onder deze...
In verband met de corona-uitbraak kunnen tijdelijke huurovereenkomsten die eindigen na 31 maart 2020 en voor 1 juli 2020 verlengd worden voor maximaal drie maanden, zonder dat daarmee...
De bouwsector krijgt door de coronacrisis een nieuwe klap te verwerken. Voor de derde keer in twaalf jaar tijd dreigt de Nederlandse bouwsector in een crisis te belanden.
De wereld is in de ban van het coronavirus. Het virus kan ook tot gevolg hebben dat overeenkomsten niet, niet tijdig of helemaal niet meer kunnen worden nagekomen. Hoe moet u daarmee...
In een eerdere bijdrage stonden de mededelings- en onderzoeksplicht bij de koop van vastgoed centraal en de rangorde daartussen.
Naar aanleiding van een recente zaak in onze...
Als uw facturen niet worden voldaan, komt u niet altijd een beroep toe op het eigendomsvoorbehoud. Wanneer kunt u met een beroep op het eigendomsvoorbehoud de geleverde zaken...
Het retentierecht is de bevoegdheid die een aannemer heeft om het door hem uitgevoerde werk of de onder hem aanwezige zaak niet af te geven, maar de afgifte daarvan 'op te schorten'....
Bij gebiedsontwikkeling wil de ontwikkelaar voorkomen dat belanghebbenden zich verzetten tegen de voorgenomen plannen. De ontwikkelaar pleegt daartoe afspraken met de belanghebbenden...
In geval van faillissement biedt contractuele medehuur zowel mogelijkheden als valkuilen. Als de huurder/rechtspersoon failliet gaat en de curator de huur opzegt, betekent dat volgens...
Na lang zoeken is het droomhuis gevonden, de onderhandelingen zijn succesvol afgerond en de champagne is ontkurkt. Abrupt slaat de stemming om. Bij de verbouwing blijken er gebreken...
Als partijen van mening verschillen over de uitleg van een overeenkomst, wordt de overeenkomst in beginsel uitgelegd op basis van de partijbedoelingen, de zogenaamde Haviltex-maatstaf....
Veel contracten bevatten boetebedingen voor het geval een partij de overeenkomst niet (volledig) nakomt. Daarmee wordt discussie over de schade voorkomen; de boete vormt de...
In een aannemingsovereenkomst wordt veelal opgenomen binnen welke termijn of op welke dag het werk moet zijn voltooid. Als het werk niet tijdig wordt opgeleverd, kan je recht hebben op...
Als de rechter een vordering tot beëindiging van een huurovereenkomst toewijst, kan hij een bedrag vaststellen dat de verhuurder aan de huurder moet betalen ter tegemoetkoming in...
Derden kunnen in het algemeen geen rechten ontlenen aan een contract waarbij zij geen partij zijn. Maar het is een misvatting dat contractspartijen geen rekening hoeven te houden met...
Beëindiging van een huurovereenkomst wordt in beginsel door de rechter niet uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Wat betekent 'uitvoerbaar bij voorraad' en zijn er mogelijkheden om...
In onze praktijk hebben wij dagelijks te maken met de verhuur van bedrijfsruimte. Op veler verzoek zet ik de mogelijkheden tot opzegging en de gevolgen daarvan op een rijtje.
In een eerdere column bepleitte ik de meerwaarde van een advocaat ten opzichte van juridische adviesbureaus en rechtsbijstandverzekeraars, of het procederen in persoon. Mijn conclusie...
De praktijk leert dat aannemers en opdrachtgevers zich niet altijd bewust zijn van de voorwaarden waaronder de aannemer daadwerkelijk een verhoging van de prijs kan vorderen. Wat is...
Een aannemingsovereenkomst kan tussentijds beëindigd worden. U kunt die opzeggen of ontbinden. In beide gevallen eindigt de overeenkomst, maar die keuze kan grote financiële...
Algemene voorwaarden bevatten soms een annuleringsbeding. Een dergelijk beding bepaalt dat de overeenkomst tussentijds beëindigd mag worden, maar dan wel volledige betaling...
Steeds vaker wordt onroerend goed gekocht om te verhuren; niet alleen vakantiehuisjes, maar ook bedrijfsruimte en woningen. Vaak gaat het goed. Nog vaker gaat het fout.
In...
Hoger beroep of verzet? Bij procederen komt het aan op tactisch en strategisch denken, het onderkennen en inschatten van kansen en processuele mogelijkheden.
Toepasselijkheid van algemene voorwaarden en verwijzingen naar verschillende algemene voorwaarden bij internationale overeenkomsten.
Als een rechtspersoon (bedrijfs)ruimte huurt, is de rechtspersoon ook de huurpenningen verschuldigd. In specifieke gevallen kan betaling van de huurpenningen ook van de bestuurder...
In civiele (handels)zaken is het gebruikelijk dat de rechter de partij die ongelijk heeft gekregen veroordeelt om de proceskosten van de tegenpartij te betalen. Een...
Toelichting op het verbod op no cure no pay-afspraken en welke prijsafspraken wel mogelijk en toelaatbaar zijn.
Steeds meer dienstverleners concurreren met advocaten. Wanneer kunt u volstaan met inschakeling van een incassobureau of rechtsbijstandverzekeraar en wanneer is het verstandiger een...
In de meeste gevallen zult u een overeenkomst alleen willen aangaan onder toepasselijkheid van uw algemene voorwaarden. Maar dat geldt evengoed voor de wederpartij.
Vaak zien...
De dagelijkse praktijk laat zien dat het huurrecht een ingewikkeld recht is. Zowel ten aanzien van woonruimte als bedrijfsruimte is er sprake van een groot aantal verschillende regels....
Het is niet ongebruikelijk dat een onderhuurder, na de beëindiging van de hoofdhuurovereenkomst, onderhandelt met de eigenaar/(voormalig) hoofdverhuurder over een nieuwe...
Recentelijk heeft de Hoge Raad, ons hoogste nationale rechtscollege, zich uitgelaten over de uitleg van (commerciële) contracten en de daarin steeds vaker voorkomende 'entire...
De wet biedt allerlei mogelijkheden om zekerheden te creëren of in te roepen. Voor de verschillende zekerheden gelden echter ook verschillende voorwaarden. Ook bieden de...
Als een onderaannemer tekortschiet in de nakoming van een overeenkomst met de hoofdaannemer is dit een toerekenbare tekortkoming (wanprestatie). In dat geval kan de hoofdaannemer de...
Bij de keuze voor alternatieve geschillenbeslechting dient men zich niet alleen bewust te zijn van de aan die keuze verbonden financiële consequenties, maar ook dat de...
Bezint eer ge begint
Met de steeds verdergaande internationalisering en digitalisering neemt ook het aantal internationale overeenkomsten toevlucht. Met de daarbij toegenomen wens...
Zelfstandigen zonder personeel (zzp'er) kunnen bij bedrijfsongevallen dezelfde rechtsbescherming hebben als werknemers in loondienst.
Advocatenkantoor Ester is thuis op het terrein van het bouwrecht. Niet alleen bij de grote bouwprojecten, maar ook bij de kleinere. Of het nu een groot of klein werk betreft,....
De dagelijkse praktijk laat zien dat het huurrecht een ingewikkeld recht is. Er gelden verschillende regelingen voor verschillende vormen van huur. Zo gelden er andere regels voor...
Iedereen heeft dagelijks te maken met het sluiten van contracten, zowel ondernemingen als particulieren. Of u nu een overeenkomst met een afnemer of leverancier sluit, of een brood bij de bakker koopt.
Wanneer iedereen ....
Advocatenkantoor Ester
Meerlaan 180
2181 BW HILLEGOM
T 0252 - 348 821
F 0252 - 348 803
E info@advocatenkantoorester.nl
Advocatenkantoor Ester
Meerlaan 180
2181 BW HILLEGOM
T 0252 - 348 821
F 0252 - 348 803
E info@advocatenkantoorester.nl
