De wereld is in de ban van het coronavirus. Nationale overheden treffen maatregelen die direct invloed hebben op het economisch verkeer. Bedrijven ondervinden hinder of moeten zelf sluiten, een groot deel van de werknemers is ziek of werkt thuis en evenementen worden afgezegd. Kortom het coronavirus kan ook tot gevolg hebben dat overeenkomsten niet, niet tijdig of helemaal niet meer kunnen worden nagekomen. Hoe moet u daarmee omgaan en is er sprake van overmacht?
Een overeenkomst strekt partijen in beginsel tot wet. Concreet betekent dit dat overeenkomsten moeten worden nageleefd, ook in deze bijzondere tijden.
Indien u een overeenkomst met een andere partij aangaat, zijn de afspraken meestal op een of ander wijze schriftelijk vastgelegd. Als de overeenkomst niet of niet tijdig kan worden nagekomen, dient eerst bezien te worden of de overeenkomst bepaalt hoe met de situatie omgegaan dient te worden: is er iets afgesproken over niet-nakoming en overmacht?
Als in de overeenkomst zelf geen bepaling voor overmacht is opgenomen, doet zich de vraag voor of er algemene voorwaarden van toepassing zijn . De vraag of algemene voorwaarden van toepassing zijn, gaat dit bestek evenwel te buiten. Ik verwijs daarvoor naar een eerdere bijdrage (en voor de internationale praktijk naar deze bijdrage).
Als de overeenkomst/de toepasselijke algemene voorwaarden iets bepaalt/bepalen over overmacht, moet beoordeeld worden of de situatie met betrekking tot het coronavirus daaronder valt of daaronder kan vallen. Daarbij komt het aan op de uitleg van de contractuele bepalingen.
Als het antwoord daarop positief is, moet vervolgens bepaald worden wat de gevolgen zijn van het beroep op overmacht; het is niet zo dat u bij overmacht per definitie de overeenkomst niet meer hoeft na te komen. Zo is het niet ongebruikelijk dat bepaald is dat partijen met elkaar in overleg moeten treden over de gevolgen of, na beëindiging van de overmachtsituatie, alsnog binnen een bepaalde termijn nagekomen dient te worden. Het is ook niet ongebruikelijk dat een maximale termijn is verbonden aan overmacht: als de overmachtsituatie te lang duurt, kan een van de partijen de overeenkomst dan ontbinden of opzeggen.
Als er geen schriftelijke overeenkomst is, de overeenkomst of de algemene voorwaarden niets bepalen over overmacht of de huidige situatie daar niet onder valt, is de wet van toepassing. Voor zover Nederlands recht van toepassing is, bepaalt de wet dat een tekortkoming niet aan de schuldenaar kan worden toegerekend, indien deze niet is te wijten aan zijn schuld, noch krachtens de wet, de rechtshandeling of de verkeersopvattingen voor rekening van die schuldenaar komt. In dat geval spreken wij van een niet toerekenbare tekortkoming of overmacht.
Of de situatie met betrekking tot het coronavirus een overmachtsituatie oplevert, is sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Als de nakoming van het contract op geen enkele manier meer mogelijk is, dan is er waarschijnlijk sprake van overmacht. Is nakoming lastig, maar niet onmogelijk (bijv. door inkoop bij een andere fabrikant of door extra kosten te maken), dan zal er niet snel sprake zijn van overmacht en strekt de overeenkomst partijen tot wet: de overeenkomst moet worden nagekomen.
Indien de huidige situatie geen overmacht oplevert, kan ook nog gedacht worden aan 'onvoorzienbare omstandigheden'. Dat zijn omstandigheden welke van dien aard zijn dat de wederpartij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag verwachten. Daarvan zal overigens niet snel sprake zijn: redelijkheid en billijkheid verlangen immers in de eerste plaats trouw aan het gegeven woord en laten afwijking daarvan slechts bij hoge uitzondering toe. Dat betekent dat de rechter terughoudendheid moet betrachten ten aanzien van de aanvaarding van een beroep op onvoorziene omstandigheden.
Kortom, of een geslaagd beroep gedaan kan worden op overmacht door het coronavirus, is sterk afhankelijk van de concrete omstandigheden. Uitgangspunt is dat er niet snel sprake zal zijn van overmacht.
Gevolgen
Als een beroep op overmacht slaagt, dan hoeft het nog niet overeengekomen gedeelte van de overeenkomst (afhankelijk van de situatie: tijdelijk) niet meer nagekomen te worden. In dat geval is er ook geen schadevergoeding verschuldigd. Is er geen sprake van overmacht, dan strekt de overeenkomst partijen tot wet: de overeenkomst dient nagekomen te worden.
Wat daarvan ook zij, het advies is om - na bepaling van juridische positie - contact op te nemen met uw wederpartij. De praktijk leert dat partijen afspraken kunnen maken als pro-actief gecommuniceerd wordt: voorkomen is beter dan genezen. Verder adviseer ik u ook om zo snel mogelijk maatregelen te nemen om de schade zoveel mogelijk te beperken.
Regelmatig hebben wij te maken met beslag en gevolgen daarvan als de procedure wordt voortgezet in appel. Aan de hand van een recent praktijkvoorbeeld ga ik in op het beslag en de...
Op 1 januari 2021 is de wet vereenvoudiging beslagvrije voet in werking getreden. De beslagvrije voet is dat deel van het inkomen waar geen beslag op mag worden gelegd door...
Met de ouderdomsclausule beoogt de verkoper de aansprakelijkheid te beperken voor (verborgen) gebreken die het normaal gebruik van de woning of bedrijfsruimte belemmeren. De vraag is...
De ondertekening van overeenkomsten wordt steeds vaker digitaal gedaan. Maar is dat rechtsgeldig en waar moet je op letten?
In de bouwpraktijk komt bouwtijdoverschrijding geregeld voor. Maar hoe wordt die bepaald?
Op 25 april 2020 is de (spoed)wet 'Tijdelijke wet verlening tijdelijke huurovereenkomsten' in werking getreden. Onder deze...
In verband met de corona-uitbraak kunnen tijdelijke huurovereenkomsten die eindigen na 31 maart 2020 en voor 1 juli 2020 verlengd worden voor maximaal drie maanden, zonder dat daarmee...
De bouwsector krijgt door de coronacrisis een nieuwe klap te verwerken. Voor de derde keer in twaalf jaar tijd dreigt de Nederlandse bouwsector in een crisis te belanden.
De wereld is in de ban van het coronavirus. Het virus kan ook tot gevolg hebben dat overeenkomsten niet, niet tijdig of helemaal niet meer kunnen worden nagekomen. Hoe moet u daarmee...
In een eerdere bijdrage stonden de mededelings- en onderzoeksplicht bij de koop van vastgoed centraal en de rangorde daartussen.
Naar aanleiding van een recente zaak in onze...
Als uw facturen niet worden voldaan, komt u niet altijd een beroep toe op het eigendomsvoorbehoud. Wanneer kunt u met een beroep op het eigendomsvoorbehoud de geleverde zaken...
Het retentierecht is de bevoegdheid die een aannemer heeft om het door hem uitgevoerde werk of de onder hem aanwezige zaak niet af te geven, maar de afgifte daarvan 'op te schorten'....
Bij gebiedsontwikkeling wil de ontwikkelaar voorkomen dat belanghebbenden zich verzetten tegen de voorgenomen plannen. De ontwikkelaar pleegt daartoe afspraken met de belanghebbenden...
In geval van faillissement biedt contractuele medehuur zowel mogelijkheden als valkuilen. Als de huurder/rechtspersoon failliet gaat en de curator de huur opzegt, betekent dat volgens...
Na lang zoeken is het droomhuis gevonden, de onderhandelingen zijn succesvol afgerond en de champagne is ontkurkt. Abrupt slaat de stemming om. Bij de verbouwing blijken er gebreken...
Als partijen van mening verschillen over de uitleg van een overeenkomst, wordt de overeenkomst in beginsel uitgelegd op basis van de partijbedoelingen, de zogenaamde Haviltex-maatstaf....
Veel contracten bevatten boetebedingen voor het geval een partij de overeenkomst niet (volledig) nakomt. Daarmee wordt discussie over de schade voorkomen; de boete vormt de...
In een aannemingsovereenkomst wordt veelal opgenomen binnen welke termijn of op welke dag het werk moet zijn voltooid. Als het werk niet tijdig wordt opgeleverd, kan je recht hebben op...
Als de rechter een vordering tot beëindiging van een huurovereenkomst toewijst, kan hij een bedrag vaststellen dat de verhuurder aan de huurder moet betalen ter tegemoetkoming in...
Derden kunnen in het algemeen geen rechten ontlenen aan een contract waarbij zij geen partij zijn. Maar het is een misvatting dat contractspartijen geen rekening hoeven te houden met...
Beëindiging van een huurovereenkomst wordt in beginsel door de rechter niet uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Wat betekent 'uitvoerbaar bij voorraad' en zijn er mogelijkheden om...
In onze praktijk hebben wij dagelijks te maken met de verhuur van bedrijfsruimte. Op veler verzoek zet ik de mogelijkheden tot opzegging en de gevolgen daarvan op een rijtje.
In een eerdere column bepleitte ik de meerwaarde van een advocaat ten opzichte van juridische adviesbureaus en rechtsbijstandverzekeraars, of het procederen in persoon. Mijn conclusie...
De praktijk leert dat aannemers en opdrachtgevers zich niet altijd bewust zijn van de voorwaarden waaronder de aannemer daadwerkelijk een verhoging van de prijs kan vorderen. Wat is...
Een aannemingsovereenkomst kan tussentijds beëindigd worden. U kunt die opzeggen of ontbinden. In beide gevallen eindigt de overeenkomst, maar die keuze kan grote financiële...
Algemene voorwaarden bevatten soms een annuleringsbeding. Een dergelijk beding bepaalt dat de overeenkomst tussentijds beëindigd mag worden, maar dan wel volledige betaling...
Steeds vaker wordt onroerend goed gekocht om te verhuren; niet alleen vakantiehuisjes, maar ook bedrijfsruimte en woningen. Vaak gaat het goed. Nog vaker gaat het fout.
In...
Hoger beroep of verzet? Bij procederen komt het aan op tactisch en strategisch denken, het onderkennen en inschatten van kansen en processuele mogelijkheden.
Toepasselijkheid van algemene voorwaarden en verwijzingen naar verschillende algemene voorwaarden bij internationale overeenkomsten.
Als een rechtspersoon (bedrijfs)ruimte huurt, is de rechtspersoon ook de huurpenningen verschuldigd. In specifieke gevallen kan betaling van de huurpenningen ook van de bestuurder...
In civiele (handels)zaken is het gebruikelijk dat de rechter de partij die ongelijk heeft gekregen veroordeelt om de proceskosten van de tegenpartij te betalen. Een...
Toelichting op het verbod op no cure no pay-afspraken en welke prijsafspraken wel mogelijk en toelaatbaar zijn.
Steeds meer dienstverleners concurreren met advocaten. Wanneer kunt u volstaan met inschakeling van een incassobureau of rechtsbijstandverzekeraar en wanneer is het verstandiger een...
In de meeste gevallen zult u een overeenkomst alleen willen aangaan onder toepasselijkheid van uw algemene voorwaarden. Maar dat geldt evengoed voor de wederpartij.
Vaak zien...
De dagelijkse praktijk laat zien dat het huurrecht een ingewikkeld recht is. Zowel ten aanzien van woonruimte als bedrijfsruimte is er sprake van een groot aantal verschillende regels....
Het is niet ongebruikelijk dat een onderhuurder, na de beëindiging van de hoofdhuurovereenkomst, onderhandelt met de eigenaar/(voormalig) hoofdverhuurder over een nieuwe...
Recentelijk heeft de Hoge Raad, ons hoogste nationale rechtscollege, zich uitgelaten over de uitleg van (commerciële) contracten en de daarin steeds vaker voorkomende 'entire...
De wet biedt allerlei mogelijkheden om zekerheden te creëren of in te roepen. Voor de verschillende zekerheden gelden echter ook verschillende voorwaarden. Ook bieden de...
Als een onderaannemer tekortschiet in de nakoming van een overeenkomst met de hoofdaannemer is dit een toerekenbare tekortkoming (wanprestatie). In dat geval kan de hoofdaannemer de...
Bij de keuze voor alternatieve geschillenbeslechting dient men zich niet alleen bewust te zijn van de aan die keuze verbonden financiële consequenties, maar ook dat de...
Bezint eer ge begint
Met de steeds verdergaande internationalisering en digitalisering neemt ook het aantal internationale overeenkomsten toevlucht. Met de daarbij toegenomen wens...
Zelfstandigen zonder personeel (zzp'er) kunnen bij bedrijfsongevallen dezelfde rechtsbescherming hebben als werknemers in loondienst.
Advocatenkantoor Ester is thuis op het terrein van het bouwrecht. Niet alleen bij de grote bouwprojecten, maar ook bij de kleinere. Of het nu een groot of klein werk betreft,....
De dagelijkse praktijk laat zien dat het huurrecht een ingewikkeld recht is. Er gelden verschillende regelingen voor verschillende vormen van huur. Zo gelden er andere regels voor...
Iedereen heeft dagelijks te maken met het sluiten van contracten, zowel ondernemingen als particulieren. Of u nu een overeenkomst met een afnemer of leverancier sluit, of een brood bij de bakker koopt.
Wanneer iedereen ....
Advocatenkantoor Ester
Meerlaan 180
2181 BW HILLEGOM
T 0252 - 348 821
F 0252 - 348 803
E info@advocatenkantoorester.nl
Advocatenkantoor Ester
Meerlaan 180
2181 BW HILLEGOM
T 0252 - 348 821
F 0252 - 348 803
E info@advocatenkantoorester.nl
